Arama terimlerinizi girin Arama formu gönder

Matematik insanlik tarihinin en eski bilimlerinden biridir. Çok eskiden, Matematik sayilarin ve sekillerin ilmi olarak tanimlanirdi. Matematik de, diger bilim dallari gibi, geçen zaman içinde büyük bir gelisme gösterdi; artik onu bir kaç cümle ile tanimlamak mümkün degildir..

Matematik bir yönüyle, resim ve müzik gibi bir sanattir. Matematikçilerin büyük çogunlugu onu bir sanat olarak icra ederler. Bu açidan bakinca, yapilan bir isin, gelistirilen bir teorinin, matematik disinda su ya da bu ise yaramasi onlari pek ilgilendirmez. Onlar için önemli olan, yapilan isin derinligi, kullanilan yöntemlerin yeniligi, estetik degeri ve matematigin kendi içinde bir ise yaramasidir.


Matematik, baska bir yönüyle, bir dildir. Eger bilimin gayesi evreni; evrende olan her seyi anlamak, onlara hükmetmek ve yönlendirmek ise, bunun için tabiatin kitabini okuyabilmemiz gerekir. Tabiatin kitabi ise, Gaile’nin çok aktif alan sözleri ile, matematik dilinde yazilmistir; onun harfleri geometrinin sekilleridir. Bunlari anlamak ve yorumlayabilmek için matematik dilini bilmemiz gerekir.

Matematik, baska bir yönüyle de satranç gibi entelektüel bir oyundur. Kimi matematikçiler de ona bir oyun gözüyle bakarlar.

Matematik, kullanicisi için ise sadece bir araçtir ; ya da yaptiklarini ifade edebildikleri bir dildir.

Matematigin ne oldugunu, onun içine girdikten sonra, bilgimiz ölçüsünde ve ilgimiz yönünde, anlar ve algilariz. Artik matematik her hangi bir insan hükmedebilecegi boyutlarin çok çok ötesindedir

Matematik sözcügü, ilk kez, M.Ö. 550 lerde, Pisagor okulu üyeleri tarafindan kullanilmistir. Yazili literatüre girmesi, M.Ö. 380 lerde Platon’ la olmustur. Kelime manasi “ögrenilmesi gereken sey”, yani, bilgidir. Bu tarihlerden önceki yillarda, matematik kelimesi yerine, yer ölçümü manasina gelen, geometri yada eski dillerde ona esdeger olan sözcükler kullaniliyordu.

Matematigin nerede ve nasil basladigi hakkinda da kesin bir sey söylemek mümkün degildir. Dayanak olarak yorum gerektiren arkeolojik bulgulari degil de, yorum gerektirmeyecek kadar açik yazili belgeleri alirsak, matematigin M.Ö. 3000 –2000 yillari arasinda Misir ve Mezopotamya’da basladigini söyleyebiliriz. Heredot’a ( M.Ö. 485-415) göre, matematik Misir’da baslamistir. Bildiginiz gibi, Misir topraklarinin %97 si tarima elverisli degildir; Misir’a hayat veren, Nil deltasini olusturan %3 lük kisimdir. Bu nedenle, bu topraklar son derece degerlidir. Oysa, her sene yasanan Nil nehrinin neden oldugu taskinlar sonuncunda, toprak sahiplerinin arazilerinin hudutlari belirsizlesmektedir. Toprak sahipleri de sahip olduklari toprakla orantili olarak vergi ödedikleri için, her taskindan sonra, devletin bu islerle görevli “geometricileri” gelip, gerekli ölçümleri yapip, toprak sahiplerine bir önceki yilda sahip olduklari toprak kadar toprak vermeleri gerekmektedir. Heredot geometrinin bu ölçüm ve hesaplarin sonucu olarak olusmaya basladigini söylemektedir.

Matematigin dogusu hakkinda ikinci bir görüs de, Aristo (M.Ö. 384-322) tarafindan ileri sürülen su görüstür. Aristo’ ya göre de matematik Misir’da dogmustur. Ama Nil tasmalarinin neden oldugu ölçme-hesaplama ihtiyacindan degil, din adamlarinin, rahiplerin can sikintisindan dogmustur. O tarihlerde, Misir gibi ülkelerin tek entelektüel sinifi rahip sinifidir. Bu sinifin geçimi halk veya devlet tarafindan saglandigi için, entelektüel ugrasilara verecek çok zamanlari olmaktadir. Kendilerini mesgul etmek için, baskalarinin satranç, briç, go,... gibi oyunlari icat ettikleri gibi onlar da geometri ve aritmetigi, yani o zamanin matematigini icat etmislerdir.